نقد و بررسی فونیکس، FX، پریمیوم ،1403 - 1401

معرفی

فونیکس FX 

  کراس‌اووری برای تند راندن!  

ممکن است خیلی از شما از ماشین‌های تازه به دوران رسیده چینی خوشتان نیاید و ترجیح دهید خودرویی از یک برند اصیل خریداری کنید تا بلکه کیفیت ساخت بالاتر و اعتبار برند برتر نصیبتان شود و من هم قصد ندارم جلو شما را بگیرم؛ ولی وقتی می‌شود با نصف پول محصولات ژاپنی یا کره‌ای دست دوم، یک کراس‌اوور چینی مجهزتر و قویتر صفرکیلومتر خرید و تا چندین سال از نعمت گارانتی برخوردار بود طبیعی است که خیلی‌ها تعصب را کنار بگذارند و نگاهی دقیق‌تر به محصولات جدید سرزمین اژدها بیندازند. بخصوص اگر خودرو مورد نظر 5 ستاره ایمنی اروپا را در چنته داشته باشد و با آپشن‌هایی نظیر سیستم رانندگی نیمه‌خودران و شتاب رسمی زیر 8 ثانیه به استقبالتان بیاید.

 چری اُمودا 5 (OMODA 5) که در کشور ما با نام فونیکس FX شناخته می‌شود یکی از همین خودروهای وسوسه برانگیز است که احتمال دارد شما را با صنعت خودروسازی چین آشتی دهد. این کراس‌اوور جذاب پس از عرضه موفقیت‌آمیز تیگو 8 پرو در سبد محصولات مدیران خودرو قرار گرفت تا نظر جوان‌ترها را جلب نماید و با توجه به پرفورمنس مناسب، خیلی زود سر زبان‌ها افتاد. البته این ماشین هم مثل هر محصول دیگر عیوب خاص خود را دارد که اگر در ادامه همراهمان باشید، به آنها نیز در کنار خوبی‌هایش اشاره خواهیم کرد تا بتوانید با آگاهی کامل در موردش قضاوت نمایید.  

طراحی بیرونی فونیکس FX

قبول دارم که فونیکس FX زیباترین کراس‌اوور داخل کشور نیست ولی قطعاً در رده قیمتی خودش جزء خوش‌قیافه‌‌ترین‌ها به حساب می‌آید. بخصوص اگر تفکرتان سنتی نباشد با ظاهرش بیشتر ارتباط خواهید گرفت. در بخش دماغه جلوپنجره فریم‌لس در کنار سبک مدرن چراغ‌های اصلی "که درون سپر مخفی شده‌اند" ظاهری امروزی به ماشین بخشیده و بواسطه ابعاد بزرگ جلوپنجره و باریکی دی‌لایت‌ها، چهره FX خشن و اسپرت به چشم می‌آید. البته کاپوت چندان کشیده نیست اما بدلیل برجستگی کناره‌ها پر ابهت نشان میدهد. خطوط شکسته پایین سپر که یک دیفیوزر جذاب را پدید آورده نیز در افزایش خشونت ماشین تاثیر بسزایی داشته است. همچنین دریچه‌های کناری سپر واقعی هستند و وظیفه هوارسانی به دیسک‌های ترمز را برعهده دارند. 

در نیم‌رخ نیز شاهد اِلمان‌های اسپرتی نظیر رینگ‌های 18 اینچی مشکی‌رنگ، آینه‌های بیرون زده از بدنه و گلگیرهای عضلانی عقب هستیم. سقف FX هم به سبک کراس‌اوورهای کوپه با یک شیب ملایم به سمت صندوق منتهی می‌شود و در این بین طراحی معلق ستون C، حس پویایی را به اوج می‌رساند. 

در انتهای خودرو چراغ‌های بهم پیوسته با گرافیک جذاب و بالچه دوتکه اسپرت در بخش فوقانی، بیش از هر چیز دیگر خودنمایی می‌کنند. برجستگی قسمت پایین صندوق نیز به زیبایی با سپر و دیفیوزر عقب درهم آمیخته شده و دو سراگزوز نمایشی (فیک) در قابی زیبا در دو سمت این بخش دیده میشوند. البته FX در واقعیت هم دو اگزوز دارد اما متاسفانه هر دو آنها در زیر بدنه مخفی شده‌اند! در این بین نباید از هارمونی کلی خطوط و استفاده هوشمندانه از تزئینات قرمز رنگ در قسمت‌های مختلف ماشین غافل شویم. شاید تنها مشکل پهنای کم لاستیک‌ها باشد که باعث شده گلگیرها در برخی زوایا بیرون‌زده و تا حدودی نامتناسب به نظر رسد که آن هم در برابر این همه زیبایی خیلی به چشم نمی‌آید.

کابین و امکانات فونیکس FX

با ورود به داخل کابین با فضایی متفاوت با آنچه انتظار داشتیم روبرو شدیم. در واقع برخلاف ظاهر خشن بیرونی اینجا به جز فرمان D شکل و صندلی‌های یکپارچه جلو، قطعه اسپرت دیگری رویت نمی‌شود و اکثر قسمت‌ها از طراحی ساده و مینیمال بهره میبرند. نکته‌ای که هرچند فضای داخلی را مدرن نشان داده اما با خشونت بیرون ماشین هماهنگ به نظر نمی‌رسد. 

کیفیت پلاستیک‌های بکار رفته در داخل کابین هم ناامیدکننده است؛ انگار همه پول مشتری صرف پرفورمنس و آپشن‌ها شده و دیگر بودجه‌ای برای متریال باکیفیت باقی نمانده! البته خوشبختانه وضعیت کلیدها، لیور دنده، نمایشگرها، وضوح تصویر دوربین‌ها و به طور کلی ادوات مناسب است و صرفه‌جویی کمپانی به جنس رویه داشبورد، رودری‌ها و جداره کنسول میانی محدود شده؛ ولی در هر صورت همین کم‌کاری جلوه کلی کابین را اقتصادی‌تر از امثال تیگو 7 پرو نشان میدهد. محل قرارگیری شارژر وایرلس نیز طراحی بسیار معمولی دارد که هرچند کاربری را آسان نموده اما با شکل و شمایل ساده‌اش، جذابیت‌های کنسول میانی را مقداری خدشه‌دار نموده. 

بر روی داشبورد دو مانیتور بهم چسبیده 10.25 اینچی قرار گرفته که یکی نقش کلاستر را ایفا میکند و دیگری برای نمایش سیستم مولتی‌مدیا و کنترل آپشن‌های متنوع کاربری دارد. خوشبختانه حساسیت تاچ و کنتراست تصویر نمایشگرها خوب است ولی افراط در حذف کلیدهای فیزیکی به کاهش ارگونومی در سرعت‌های بالاتر منتهی شده. ضمناً اگر نشانگرهای اصلی سرعت و دورسنج مقداری بزرگ‌تر بودند حس بهتری داشتم.

 

فرم شیب‌دار سقف اجازه نداده سقف پانورامیک به ماشین اضافه شود اما سانروف نسبتاً بزرگی بالای سرمان هست که نور کافی را به درون کابین هدایت میکند. اتاق ماشین برای یک خانواده معمولی جادار می‌باشد ولی اگر بخواهیم 5 سرنشین بزرگسال بلندقامت را داخل FX جای دهیم نفرات پشتی به اندازه سرنشینان کراس‌اوورهای درشت‌تر (نظیر فیدلیتی و دیگنیتی) راحت نخواهند بود. بخصوص که فضای خالی کمی زیر صندلی‌های جلو وجود دارد و پا به راحتی زیر این قسمت نمی‌رود. با این حال باید گفت فونیکس FX برای استفاده‌های معمول خودرو مناسبی است.

صندوق عقبش هم با اینکه فقط 292 لیتر حجم دارد و به پای بسیاری از رقبای هم‌رده نمی‌رسد، کارمان را تا حدودی راه خواهد انداخت. بخصوص اگر بخواهیم از فضای بالای تاقچه متحرک استفاده کنیم و یا صندلی‌های عقب را بخوابانیم، اجسام حجیم‌ هم داخلش جا میشوند. راستی درب صندوق برقی است و به سیستم بازشو هوشمند و تشخیص مانع تجهیز شده. 

یکی از مهم‌ترین کارت‌های برنده FX در برابر حریفان، 5 ستاره ایمنی Euro-NCAP است که کمتر خودرو چینی بدان دست یافته. برای رسیدن به این مهم جدا از طراحی مناسب شاسی و استقامت کافی اتاق، از امکانات جانبی پرشماری هم استفاده شده که از جمله آنها می‌توان به وجود 6 عدد کیسه هوا (جلو، جانبی و پرده‌ای)، رادار نقطه کور BSD، اخطار خروج از لاین LDW و یا تغییر لاین LCA، سامانه هوشمند جلوگیری از انحراف از مسیر LDP، رادار حرکت بین خطوط ELK، سیستم کمکی رانندگی در ترافیک TJA، کروز کنترل یکپارچه، سیستم هشدار برخورد از جلو FCW، سامانه هوشمند جلوگیری از برخورد یا به عبارتی Intelligent Avoidance، ترمز خودکار اضطراری AEB، کروزکنترل تطبیق‌پذیر با قابلیت تعریف میزان فاصله با خودرو جلو ACC، سامانه هشدار خروج از پارک RCTA و انواع و اقسام سیستم‌های کمکی ترمز نظیر ABS, EBD, BOS, EBA بهمراه کنترل کشش TCS و پایداری ESP هوشمند اشاره نمود. 

ترمز پارک ماشین هم از نوع الکترونیکی است و تجهیزات کمکی نظیر اتوهلد، کنترل حرکت در سربالایی و سرازیری این مجموعه را تکمیل نموده. در صورت کاهش فشار باد تایرها سامانه TPMS به شما هشدار خواهد داد و سنسورهای نور و باران اجازه نمیدهند بهنگام بارندگی یا ورود به تونل، نیاز به استفاده از کلید خاصی داشته باشید. تازه چراغ‌های جلو به فن‌آوری LED، سیستم تنظیم ارتفاع اتوماتیک و نوربالای خودکار هم تجهیز شده‌اند تا در عین حال که شما را از پرتاب نور مناسب بهره‌مند می‌سازند، چشم سایرین را آزار ندهند. 

صندلی‌های جلویی FX هر دو از نوع برقی و مجهز به گرمکن و سردکن هستند. البته برای سردکن صندلی‌ها کلید فیزیکی در نظر گرفته نشده و باید برای استفاده از این آپشن دست به دامان نمایشگر مرکزی شوید. تهویه مطبوع هم از نوع اتوماتیک دوگانه مجهز به فیلتر تصفیه هواست و برای سرنشینان پشتی دریچه مجزا در نظر گرفته شده. نام آشنای سونی روی اسپیکرهای ماشین میدرخشد و سیستم مولتی‌مدیا به امکانات جانبی نظیر دوربین 360 درجه، دوربین داینامیک عقب، دوربین ثبت وقایع، بلوتوث، Apple Car Play ،  Android Auto مجهز است و از آپشن Voice Command یا همان فرمان‌پذیری صوتی نیز پشتیبانی می‌کند. ضمناً اینجا گزینه‌های دیگر نظیر نورپردازی داخلی با قابلیت شخصی‌سازی، آینه الکتروکرومیک وسط، سویچ هوشمند، سامانه استارت استاپ و بسیاری موارد دیگر هم حضور دارند که جایی برای گلایه باقی نخواهند گذاشت.

مشخصات فنی فونیکس FX

فونیکس FX در دو نسخه به بازار عرضه شده. اولی مدل معمولی یا به عبارتی اکسلنت است که موتور 1.5 لیتری توربو با 156 اسب‌بخار قدرت و 230 نیوتن‌متر گشتاور را در سینه دارد و با گیربکس CVT (با قابلیت شبیه‌سازی 9 سرعت) و تعلیق عقب ساده Torsion Beam یک کراس‌اوور عادی در سطح سایر رقبای این رنج نشان میدهد. اما چیزی که FX را به عنوان خودرویی خاص و محبوب سر زبان‌ها انداخته نسخه دوم یعنی پریمیوم می‌باشد که از موتور قوی‌تر 1.6 لیتری توربو GDI (مشابه تیگو 8 پرو) بهره می‌برد و با 197 اسب‌بخار قدرت، 290 نیوتن‌متر گشتاور و برخورداری از گیربکس 7 سرعته دوکلاچه تر و تعلیق عقب مولتی‌لینک در قسمت عقب، یک سر و گردن قلدرتر از برادرش ظاهر می‌شود.

ضمناً نسخه پریمیوم جدا از حالت‌های رانندگی ECO و Sport یک مود رانندگی بیشتر یعنی نرمال را هم در اختیار قرار میدهد. نتیجه این قدرت و گشتاور عالی و هماهنگی مناسب پیشرانه با گیربکس به شتاب صفر تا صد 7.8 ثانیه (در شرایط استاندارد) ختم شده که برای کراس‌اووری در این سطح واقعاً عالی است. مصرف سوخت ترکیبی رسمی هم 7.1 لیتر در هر صد کیلومتر می‌باشد که نسبت به کلاس بدنه و توانایی‌های حرکتی ماشین عدد بسیار خوبی است؛ هرچند در واقعیت با در نظر گرفتن کیفیت سوخت و ترافیک غیرمعمول در کشور باید حدود 20 درصد به این عدد اضافه کنیم.

تجربه رانندگی با فونیکس FX

بالاخره زمان تست عملی فرا رسید؛ با استفاده از ریموت میتوانم FX را از راه دور روشن کنم و با رسیدن به ماشین سیستم خوش‌آمدگویی از من استقبال می‌کند. پشت فرمان هم اوضاع روبه راه است و صندلی‌ها به خوبی بدنم را دربرگرفته‌اند. البته تعداد زیاد آپشن‌ها و تجمع آنها داخل نمایشگر مرکزی ممکن است در ابتدای امر مقداری گیج‌کننده باشد ولی پس از مدتی به آنها عادت خواهیم کرد. 

دید پیرامونی هم (بخصوص در پشت سر) با حالت ایده‌آل فاصله دارد ولی انواع رادارها، سنسورها و دوربین 360 درجه اینجا حاضر و آماده هستند تا بتوانیم با کمترین ریسک ممکن تغییر لاین دهیم و یا از معابر تنگ عبور کنیم. تازه در این بین سیستم پیشگیری از تصادف و هشدار و ممانعت خروج از خط نیز در کنار هشدارهای لازم عملکرد پدال گاز و حتی فرمان را کنترل می‌کنند تا در حد امکان از سانحه جلوگیری شود. البته به هیچ عنوان نباید کنترل خودرو را به این آپشن‌ها بسپارید. حتی در هنگام فعال بودن تمامی گزینه‌های کمک ایمنی و روشن بودن کروزکنترل تطبیق‌پذیر، ماشین به شما هشدار میدهد که دستان خود را روی غربیلک نگاه دارید چون سیستم نیمه‌خودران سطح 2.5 قابلیت رانندگی تمام اتوماتیک را ندارد و فقط به عنوان یک دستیار به راننده کمک خواهد کرد. راستی سامانه هشدار خواب آلودگی راننده FX را هم با آنچه روی مرسدس بنز دیده بودید اشتباه نگیرید؛ اینجا سامانه سنجش هوشیاری راننده وجود ندارد و فقط با تعریف یک زمان تخمینی، ماشین به راننده هشدار خواهد داد که وقت استراحت است.

فونیکس FX فرمان D شکل نرم و خوش‌دستی دارد که در سرعت‌های بالا به خوبی سفت میشود تا دقتش کاهش نیابد. اهرم تعویض دنده نیز از نوع جذاب الکترونیکی است و در صورت قرار دادن دنده در حالت منوال میتوانیم با عقب و جلو کردن آن دنده‌ها را سبک و سنگین کنیم. 

البته با توجه به نبود شیفتر پشت فرمان و همچنین واکنش‌های نه‌چندان عالی اهرم دنده ترجیح میدهم در اکثر مواقع در همان حالت D باقی بمانم. بخصوص که FX در دورهای بالاتر از 3000 از معکوس دادن امتناع می‌کند. ولی اصلاً نگران نباشید. شتاب این ماشین (در نسخه پریمیوم مورد تست) به حدی عالی است که این مشکلات اصلاً به چشمتان نخواهند آمد و هر لحظه میتوانید از هماهنگی خوب میان موتور و پیشرانه لذت برید. البته با افزایش دور موتور صدای انجین بیش از آنچه انتظار داشتیم به داخل کابین نفوذ کرد اما روند شتاب‌گیری آنقدر خوب بود که شکایتی از این سر و صدای اضافه ندارم! لگ اولیه توربو هم چندان محسوس نیست و وزن سبک‌تر FX در قیاس با برادرش تیگو 8 پرو (که موتور مشابهی دارد) شتاب ماشین را به شکل محسوسی بهتر کرده. ضمناً با توجه به ارتفاع کمتر و آیرودینامیک برتر، این عملکرد مناسب در سرعت‌های بالا نیز پایدار باقی می‌ماند.

خبر خوب دیگر اینکه توانستیم در شهر مرتفعی همچون تهران شتاب صفر تا صد را در حوالی 8 ثانیه ثبت کنیم که به عدد اعلامی کمپانی (7.8 ثانیه) بسیار نزدیک بود و ثابت کرد FX از آن دسته ماشین‌های بهانه‌گیر نیست که با مقداری افزایش ارتفاع از سطح دریا یا کاهش کیفیت سوخت دچار افت عملکرد شدید گردد. البته کراس‌اوورها بدلیل مرکز ثقل بالاتر، نمیتوانند به خوبی یک سدان اسپرت در پیچ‌ها ظاهر شوند و شتابشان بیشتر به درد مسیرهای مستقیم می‌‎خورد. با این حال فونیکس FX به لطف استفاده از سیستم تعلیق مولتی‌لینک در بخش عقب و انواع و اقسام سیستم‌های الکترونیکی پایداری، هندلینگ قابل‌قبولی دارد و حداقل از کراس‌اوورهای خانوادگی‌تر (نظیر تیگو 8) پایدارتر نشان میدهد. 

ترمزهای ماشین هم نسبتاً قوی هستند اما در هر صورت برای رانندگی مسابقه‌ای ساخته نشده‌اند. شاید بهتر بود در نسخه پریمیوم با این شتاب عالی از ترمزهای اندکی بهتر استفاده می‌شد. در خصوص کیفیت سواری هم باید گفت FX همچون تمامی کراس‌اوورهای میان‌رده با مشکل کوبش نسبی سیستم تعلیق روبرو است اما به نسبت سگمنتی که در آن قرار دارد نمره قبولی را بدست می‌آورد.

نتیجه گیری پایانی

فونیکس FX از نظر توانایی‌های حرکتی برتر از رقبای هم‌قیمتش ظاهر می‌شود و با داشتن تجهیزاتی نظیر سیستم ADAS در بحث امکانات نیز از امثال لاماری ایما یک سر و گردن بالاتر قرار می‌گیرد. همچنین داشتن 5 ستاره ایمنی اروپا چیزی نیست که در هر خودرو چینی یافت شود و نماینده مدیران خودرو با این برگ برنده خیالتان را از بابت امنیت ماشین راحت ساخته. با این حال مشکلاتی هم وجود دارند. مثلاً کیفیت کابین FX تقریباً از تمامی رقبای این رده قیمتی پایین‌تر است و از لحاظ جادار بودن صندلی عقب و صندوق هم اکثر حریفان (مثلاً فیدلیتی و دیگنیتی) وضعیت بهتری دارند. همچنین پیشرانه توربو GDI ماشین به کیفیت سوخت حساس است و نگهداری از گیربکس دوکلاچه دردسرهای خاص خودش را خواهد داشت. 

خلاصه مطلب اینکه اگر شتاب و کشش عالی، امکانات کامل و ایمنی بالا برایتان اولویت دارد، فونیکس FX یکی از بهترین انتخاب‌ها در این رده قیمتی به حساب می‌آید اما اگر اهل مسافرت‌های خانوادگی هستید و به نرمی تعلیق، حجم صندوق و کیفیت داخل کابین اهمیت بیشتر میدهید میتوانید نیم‌نگاهی به دیگر گزینه‌های بازار داشته باشید.