نقد و بررسی مزدا، 3 وارداتی، 2000cc پریمیوم، 2024

معرفی

مزدا 3 جدید وارداتی

 نیو به معنای واقعی! 

نسل‌های اول و دوم مزدا 3 بیش از یک دهه بر بازار سدان‌های کامپکت داخل کشور حکمرانی می‌کردند و همواره در لیست محبوب‌ترین‌های این سگمنت جای داشتند. حتی با وجود عدم ارائه نسل سوم این محصول، همان مدل قدیمی (که دیگر از نیو بودن فقط نامش را یدک می‌کشید) توانست تا سال 1398 (یعنی آخرین سال عرضه) با سدان‌های روز کره‌ای، ژاپنی و چینی رقابت کند و حتی بسیاری از آنها را پشت سر بگذارد. 

حال پس از گذشت یک وقفه چند ساله، نسل چهارم مزدا 3 قدم به کشورمان گذاشته تا یاد و خاطر خوش اجدادش را برایمان زنده کند. مزدا 3 جدید وارداتی در ابتدا توسط آفتاب خودرو به کشور معرفی شد ولی پس از مدت کوتاهی بی‌ام‌کارز (که زیرمجموعه بهمن موتور است) نیز به جمع عرضه‌کنندگان این سدان خوش‌قیافه پیوست تا نسبت به بهبود خدماتش امیدوارتر شویم. 

بیائید در کنار هم نگاهی نزدیک‌ به این سدان خوش ساخت ژاپنی (که البته مثل بسیاری از ژاپنی‌های امروز در چین تولید می‌شود) داشته باشیم تا ببینیم نماینده جدید سامورایی‌ها توانسته اصالت همیشگی خویش را حفظ کند یا اینکه بدلیل تولید در کمپانی چانگان، مشابه چینی‌های نو رسیده شده است. برای یافتن پاسخ دقایقی با اتو 24 همراه باشید.  

طراحی بیرونی مزدا 3 جدید وارداتی

خوشبختانه طراحان مزدا دچار هیجانات افراطی مدرنیته نشده‌اند و درنتیجه توانسته‌اند خودرویی زیبا، اصیل و شیک خلق نمایند که به نظرم با تمامی سلایق سازگار است.

در بخش دماغه شاهد جلوپنجره بزرگ و چراغ‌های باریکی هستیم که چهره‌ای خشن و مصمم را به تصویر کشیده‌اند. کاپوت کشیده ماشین و اخم نگاه مزدا نیز ظاهری کاریزماتیک به خودرو بخشیده که با خصلت‌های ذاتی مزدا هماهنگ است. سپر هم تا نزدیکی‌های زمین پایین آمده که هرچند این نکته زاویه ورود به رمپ پارکینگ را کاهش داده اما در عوض حال و هوای اسپرت ماشین را دوچندان نموده است. 

با گذر از دماغه خشونت جای خودش را به متانت و سادگی میدهد. در نیم‌رخ از خطوط سیال شکیل استفاده شده که ترکیب آنها با رینگ‌های 18 اینچی و قوس سقف حس پویایی را به بیننده منتقل میکند. آینه‌های جانبی هم روی بدنه سوار شده‌اند تا ضمن بهبود آیرودینامیک و دید پیرامونی، برجاذبه‌های اسپرتی ماشین بیفزایند.

در انتها نیز با چراغ‌های کشیده و سپری اسپرت روبرو می‌شویم که دو اگزوز (خوشبختانه واقعی) در آن خودنمایی می‌کنند. صندوق و سپر عقب به فرورفتگی و برآمدگی‌های جذابی مزین شده‌اند تا از سادگی مطلق فاصله گیرند. البته اگر از من بپرسید، دماغه مزدا 3 را به بخش انتهایی آن ترجیح میدهم اما باید اعتراف کرد که هارمونی کلی در تمامی قسمت‌ها به خوبی رعایت شده است. 

کابین و امکانات مزدا 3 جدید وارداتی

شما را نمیدانم ولی من شخصاً از تم تکراری و بی‌روحی که در کابین اکثر خودروهای امروزی دیده میشود خسته‌ام. ارتباط گرفتن با داشبوردهای خطی که هیچ خلاقیتی در طراحی آنها بکار نرفته، با آن مانیتورهای کشیده بهم پیوسته (یا عمودی) برایم دشوار شده و همیشه داخل ماشین‌های جدید به دنبال روح ماشین‌بازی که گویی در گذشته جا مانده می‌گردم. خبر خوب این است که مزدا با یک کابین فوق‌العاده جذاب، این روح را زنده نموده و دل عاشقان اتومبیل (از جمله خودم) را حسابی برده است. مثلاً از اینکه کاکپیت راننده از سرنشینان مجزا شده خیلی خوشم آمد چون این طرح، حس خاص بودن را به خلبان مزدا هدیه میکند. 

دریچه‌های تهویه راننده و سرنشین کناری به سبک ب ام و E36 از هم مجزا شده‌اند و کنسول میانی نیز اندکی به سمت چپ متمایل گشته که نشان میدهد مزدا برای کسی که پشت رل می‌نشیند احترام زیادی قائل است. پشت فرمان کوچک و اسپرت ماشین هم پدل‌شیفترها و کمی عقب‌تر نشانگرهای آنالوگ (و یک نمایشگر 7 اینچی TFT با طرح آنالوگ) خودنمایی می‌کنند. نمایشگر 8.8 اینچی مرکزی برخلاف بسیاری از خودروهای امروزی باریک طراحی شده و به زیبایی از میان طبقات داشبورد بیرون زده است.

 بد نیست بدانید بدلیل فاصله زیاد نمایشگر از دستان راننده قابلیت تاچ از مانیتور حذف شده و در عوض تمامی تنظیمات از طریق یک موس خوش دست (که پشت اهرم دنده جای دارد) صورت می‌پذیرد. خلاصه مطلب اینکه راننده در این فضا حس قدرت و تلسط را تجربه خواهد کرد. البته وضعیت سایر سرنشینان هم بهتر از قبل به نظر می‌رسد. در واقع به لطف افزایش فاصله محوری، مشکل جای پای نفرات عقب (که در نسل دوم آزاردهنده بود) تا حد زیادی برطرف شده؛ هرچند کوتاهی بخش انتهای سقف برای افراد با قد بلندتر از 180 سانتی‌متر است همچنان دردسرساز است. راستی تا یادم نرفته این را هم بگویم که کیفیت متریال بکار رفته در کابین (از داشبورد و کلیدها گرفته تا چرم صندلی‌ها) نسبت به نسل 2 مونتاژی ارتقاء محسوس یافته و حالا با یک کابین کاملاً خوش‌ساخت طرف هستیم.

در خصوص امکانات نیز باید گفت مزدا 3 وارد شده به کشور تیپ پریمیوم می‌باشد و از امکانات به نسبت خوبی نظیر: "صندلی راننده با تنظیمات برقی در 10 جهت بهمراه حافظه، سیستم مولتی مدیا دارای Car Play/Car Life، سامانه هوشمند Start-Stop، تهویه مطبوع اتوماتیک دوکاناله با دریچه مجزا برای سرنشینان عقب، سانروف برقی، سیستم ورود و استارت بدون کلید، سنسورهای پارک، چراغ‌های LED اتوماتیک بهمراه سیستم روشنایی مشایعت و خوش‌آمدگویی، برف‌پاک کن هوشمند، ترمز پارک برقی بهمراه اتوهلد، فرمان مجهز به نیروی کمکی برقی با قابلیت تنظیم در چهار جهت، سامانه پایش فشار باد تایرها و سیستم خودران سطح 2 (که مزدا آن را  i-Activsenseنامیده)" بهره می‌برد. با این حال نبود برخی امکانات ساده نظیر "گرمکن و سردکن صندلی‌های جلو، دوربین 360 درجه (این تیپ فقط دوربین دنده عقب دارد)، تنظیمات برقی صندلی شاگرد، شارژر وایرلس و سقف پانوراما" که بعضاً حتی در خودروهای ارزانتر امروزی هم رایج هستند جای گلایه دارد. 

در بحث ایمنی اما اوضاع خوب است و حضور مواردی از قبیل: "کیسه هوای جلو، جانبی، پرده‌ای و زانویی راننده، پکیج کامل سیستم‌های کمکی ترمز و پایداری شامل BA, EBD, EBA, BOS, HLA, TCS, DSC، دستیار حرکت بین خطوط LAS، رادار هشدار خروج از پارک RTCA، هشدار حرکت بین خطوط LDW، ترمز اضطراری هوشمند SBS، دستیار رانندگی در شرایط تراکم ترافیکی CTS، نوربالای هوشمند IHC، کروزکنترل تطبیقی ACC و رادار تشخیص نقطه کور BSD" خیالمان را از هر جهت آسوده نموده. ضمناً نسخه عرضه شده در امریکا (که البته مونتاژ چین نیست و مقداری با نسخه داخل ایران تفاوت دارد) نتایج بسیار خوبی از موسسه IIHS بدست آورده که نشان از مهندسی خوب ماشین در بحث امنیت دارد. 

مشخصات فنی مزدا 3 جدید وارداتی

مشخصات فنی مزدا 3 جدید با چیزهایی که این روزها به آن عادت کرده‌ایم تفاوت دارد. در سالهای اخیر اکثر ماشین‌های جدید عرضه شده در کشور یا توربو بوده‌اند یا هیبرید و یا برقی؛ ولی میهمان امروزمان از یک پیشرانه دو لیتری تنفس‌طبیعی بهره می‌برد که دردسرهای کمتری نسبت به اکثر رقبا خواهد داشت. البته تصور نکنید که پیشرانه مدرن مزدا با بنزین‌های بی‌کیفیت سازگاری کامل دارد؛ خیر اینطور نیست. در واقع موتور مزدا 3 نسل چهار، بدلیل نسبت تراکم بالا و سیستم سوخت رسانی مستقیم GDI نیاز به اکتان بالا خواهد داشت ولی حداقل پشت فرمانش با مشکلاتی نظیر ناک ناشی از حرارت بالای پرخوران یا خرابی خود توربو (بر اثر احتراق ناقص) روبرو نخواهیم شد. 

گیربکس هم از نوع 6 سرعته AT است که در مقایسه با مدل‌های دوکلاچه رایج در بازار استهلاک و مشکلات کمتری دارد. البته نبود پرخوران باعث شده قدرت ماشین فقط 158 اسب‌بخار و گشتاور 202 نیوتن‌متر باشد که با خودروهای 1.5 لیتری توربو چینی حاضر در بازار برابری می‌کند و یا حتی از آنها کمتر است. با این حال بواسطه هماهنگی عالی میان موتور و گیربکس توانستیم این سدان 1385 کیلوگرمی را در مدت زمان حدود 10.5 ثانیه از سکون به سرعت یکصد کیلومتر بر ساعت برسانیم که برای رانندگی عادی کافی خواهد بود. ضمناً مصرف سوخت ترکیبی 5.8 لیتر در هر صد کیلومتر (برای شرایط ایده‌آل) اعلام شده که در دنیای واقعی باید حداقل 20 درصد به این عدد اضافه نمود. به نظرم تنها نکته منفی ماشین استفاده از سیستم تعلیق تورشن‌بیم در محور عقب است که به نوعی برای مزدا یک سنت شکنی و حرکت به عقب محسوب می‌شود. در ادامه یعنی تجربه رانندگی تاثیر حذف تعلیق مولتی‌لینک و جایگزینی آن با نمونه اقتصادی‌تر را بیشتر بررسی خواهیم کرد. 

تجربه رانندگی با مزدا 3 جدید وارداتی

درست است که مزدا 3 ما از شر دردسرهای نگهداری از پرخوران مصون نگاه داشته اما در عوض شتاب نسبتاً معمولی ارائه می‌کند که در برابر رقبای توربو (نظیر چری آریزو 8 با همین حجم پیشرانه) حرفی برای گفتن نخواهد داشت. اما خیلی هم ناامید نشوید. میهمان امروزمان در پارامترهایی نظیر ارگونومی، لذت رانندگی، تسلط بر خودرو و رفتار گیربکس، برگ‌های برنده‌ای رو میکند که این مسئله را تا حدی از دلتان در خواهد آورد. مثلاً محل قرارگیری راننده و دسترسی به ادوات عالی است. دید پیرامونی، دقت فرمان، واکنش پدل‌شیفترها و حتی ریزه‌کاری‌هایی نظیر نشانگرهای آنالوگ جذاب، حسی ناب رانندگی را به شما ارزانی میدارند که شاید در ماشین‌های با شتاب اندکی بهتر هم تجربه نشود. مزدا 3 کاملاً در اختیار راننده است و واکنش‌های کم‌نقص گیربکسش (البته به غیر از مکث در آغاز حرکت) اجازه نمیدهد اسب‌های زیر کاپوت با افت چندانی مواجه شوند. با اینکه صدای موتور در دورهای بالا مقداری به داخل کابین نفوذ می‌کند اما از عایق‌بندی کلی فضا هم راضی بودم. 

نگرانی اصلی من هندلینگ بود چراکه مزدا 3 جدید برخلاف نسل‌های قبلی از سیستم تعلیق نیمه مستقل (تورشن بیم) در محور عقب استفاده نموده که میتواند روی سواری و پایداری ماشین تاثیر منفی بگذارد. از این رو با نگرانی به پیچ‌ها حمله‌ور شدم اما در کمال تعجب آثار ضعف چندانی در این بخش احساس نشد. به نظر می‌رسد پیشرفت مهندسی شاسی و تعلیق در کنار بهبود فاصله محوری و ارتقاء سیستم‌های کمکی الکترونیکی دست به دست هم داده‌اند تا هندلینگ ماشین همچنان در سطح مطلوبی که از مزدا 3 انتظار می‌رود باقی بماند. البته هنوز هم در برخی شرایط جای خالی تعلیق مولتی‌لینک احساس شد. مثلاً اکنون شوک وارده به یک چرخ به سمت مقابل منتقل می‌گردد در صورتیکه در مدل چند اتصالی مستقل، این اتفاق نمی‌افتد. با تمامی این صحبت‌ها باید اعتراف کنم که مجموع کلی سواری و پایداری ماشین اگر از نسل قبل بهتر نباشد، بدتر هم نیست. بخصوص که سواری اسپرت و خشک ذاتی مزدا 3 اینجا اندکی بهبود یافته و به خودروهای خانوادگی‌تر نزدیک‌‌تر شده. البته هنوز هم راحتی ماشین به پای امثال تویوتا کرولا نمی‌رسد اما کمتر از قبل سرنشینان را آزرده می‌کند. ضمناً افزایش (هرچند اندک) ارتفاع شاسی باعث شده کف ماشین کمتر از نسل قبل به زمین گیر کند. هر چند باز هم نباید بی‌محابا به سرعت‌گیرها حمله‌ور شویم. 

نکته جالب دیگر در مورد مزدا 3 جدید این است که هیچ کلیدی برای انتخاب حالت‌های مختلف رانندگی (مثلاً اکو یا اسپرت) در نظر گرفته نشده؛ اما نگران نباشید چون کمبودش را چندان احساس نخواهید کرد. در واقع مزدا با توجه به رفتار شما، نیازتان را پیش‌بینی می‌کند و واکنش‌های پدال گاز برهمان اساس تغییر خواهد کرد. ترمزهای خودرو هم قابل اعتماد نشان میدهند و حداقل در تست کوتاه ما مشکلی از بابت داغ شدن زودهنگام یا سفتی پدال ترمز احساس نشد. هرچند در این رده قیمتی ترمزهای قوی‌تر از این هم دیده‌ام. سیستم‌های کمکی کروزکنترل تطبیق‌پذیر، رادارهای پشتیبانی و ترمز خودکار نیز دقت مناسبی از خود نشان میدهند و به نظر می‌رسد می‌توان تا حد مناسبی رویشان حساب باز کرد؛ با این وجود به دلیل محدودیت‌های سطح 2 سیستم خودران و مشکلات خاص رانندگی در کشور می‌بایست به این پکیج فقط و فقط به چشم یک سیستم کمکی نگاه کنید و هرگز کنترل کامل خودرو را به دست ماشین نسپارید.

نتیجه گیری پایانی

مزدا 3 جدید بدون شک می‌تواند موفقیت نسل‌‎های قبلی خودش در ایران را تکرار کند. این ماشین مشابه اجدادش زیباست و در کنار این زیبایی از قدرت و امکانات کافی برخوردار می‌باشد. ضمناً بواسطه هماهنگی مناسب میان موتور و گیربکس و هندلینگ در خور توجه، لذت رانندگی مناسبی به راننده هدیه میکند. تازه برخی مشکلات نسل‌های قبلی نظیر گیر کردن کف خودرو به زمین اینجا اندکی بهبود یافته‌اند. با این حال چند مشکل پیش روی میهمان امروزمان قرار دارند که میتوانند کار را برایش دشوار سازند. در زمان نگارش این متن یعنی شهریور 1404 قیمت بازار آزاد مزدا 3 جدید، گران‌تر از رقبایی نظیر تویوتا کرولا و لوین است، شتاب و امکانات ماشین به پای حریفان قدر چینی نظیر آریزو 8 و هونگچی H5 نمی‌رسد و شرایط خدماتی و استمرار عرضه خودرو نیز در هاله‌‎ای از ابهام قرار دارد. تازه رقبای محبوب دیگری نظیر هیوندای النترا، کیا سراتو GT-Line و نیسان سیلفی در بازارمان هستند که هر کدام میتوانند گزینه اول بسیاری از مشتریان باشند. 

با تمامی این صحبت‌ها اگر خودرویی بخواهید که هم نام و اعتبار ژاپن را یدک بکشد و هم در تمامی پارامترها حرفی برای گفتن داشته باشد، مزدا 3 پکیج خوبی در اختیارتان قرار میدهد. در واقع اگر به شکل اختصاصی به دنبال شتاب عالی باشید قطعاً آریزو 8 بهتر است؛ اگر راحتی برایتان خیلی مهم باشد، کرولا سواری نرم‌تری به شما ارائه می‌کند و اگر به دنبال آپشن هستید امثال هونگچی H5 انتخاب کامل‌تری برایتان خواهد بود. ولی اگر از تمامی پارامترهایی که از خودرو انتظار داریم (از طراحی و استهلاک گرفته تا ارگونومی و بازار دست دوم) یک میانگین بگیریم، مزدا 3 جزء بهترین‌های رده خودش می‌شود و امتیاز بالایی بدست می‌آورد.